Prostat kanseri genel olarak 50 yaş üstü bireylerde görülür. Prostat mesanenin altında bulunan ve üreme faaliyetleri için salgı üreten bir organdır. Sağlıklı bir bireyin prostat büyüklüğü ceviz kadardır. Prostat kanserini ilk evrelerinde fark etmek oldukça zordur. Bu sebeple rutin kontrol önem taşır.
Prostat Kanseri Nasıl Oluşur?
Prostat kanseri tümör oluşumudur. Sağlıklı bir bireyde vücudun gereksinimine göre hücreler bölünerek çoğalır. Çoğalan bu hücreler işlevlerini yerine getirdikten sonra parçalanarak yok olurlar. Eğer hücreler ihtiyaç olmadığı halde bölünmeye devam ederse yeni oluşan hücreler dokuda büyümeye yol açar. Dokudaki aşırı büyüme sonucu tümör olarak nitelendirilen kitle oluşur. Tümör dokusu iyi huylu ya da kötücül olabilir.
Benign Prostat Hiperplazisi Nedir?
Benign prostat hiperplazisi (iyi huylu prostat büyümesi); Prostat 45 yaşından itibaren büyümeye başlayabilir. Genelde iyi huylu prostat büyümesi kişinin hayatını engelleyecek bir sonucu neden olmaz. Ancak bazı durumlarda çok fazla büyür. Bu da mesane mesane çıkışını tıkamasına sebep olup idrar akımına engel olur. Engel olduğu durumda tedaviye başlamak gerekir.
Malign Tümör Dokusu Nedir?
Malign tümör dokusu kanserdir. Kötü huylu habis olarak geçer. İyi huylu tümör hücrelerinden farklı olarak kontrolsüz çoğalır. Komşu dokulara yayılma özelliği de gösterirler. Kanserli dokudan ayrılan hücreler kan veya lenf dolaşımıyla vücudun değişik kısımlarına yayılabilir. Bu yüzden de yeni kanser odakları oluştururlar. Metastaz kanserin köken aldığı organ dışındaki dokulara yayılmasıdır. Prostat kanseri, prostat bezinin içerisinde sınırlı kalabileceği gibi yakınındaki organlara da sıçrayabilir. Ayrıca kemik, mesane, rektum gibi bölgelere de yayılma gösterebilir.
Prostat Kanseri Sebepleri Nelerdir?
Prostat kanserinin nedenleri kesin olarak bilinememektedir. Ancak kanser riskini artıran bazı durumlar vardır. Örneğin kişinin ailesinde prostat kanserine yakalanmış bir birey varsa, sigara kullanımı varsa veya obezite sorunu varsa prostat kanserine yakalanma ihtimali artar. Bu kanser türü genelde ileri yaşlarda görülür. 70 yaş üzerindeki insanlarda prostat kanseri olma ihtimali %59’dur. 90 yaş ve üzerindeki ise neredeyse tamamında başlangıç düzeyinde de olsa görülür.
Prostat Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Prostat kanseri belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterir. Sıralanmış olan şikayetlerden herhangi ikisine sahipseniz mutlaka üroloji doktoruna muayene olmanız gerekir. Belirtiler şu şekildedir;
- İdrar atımı sırasında yanma hissi
- İdrar atımı sırasında kanama
- Zor idrar yapma
- Semende kan görülmesi
- Özellikle İleri evre hastalıkta görülen kemik ağrıları
- İdrar akış hızının düşmesi
- Boşalma sırasında ağrı hissi
- Sertleşme problemleri
- Kasıkta rahatsızlık hissi
- Sık idrara çıkma
Erken tanı hayat kurtarır. Özellikle aile öyküsünde prostat kanseri olmuş bir birey varsa düzenli kontrol önem sağlar. Kanser ilk evrelerinde fazla belirti göstermeyebilir. Rutin kontroller tespit için gereklidir.
Prostat Kanseri Evreleri Nelerdir?
Prostat kanseri evreleri belirlenirken tümörün hacmi, tümörün prostat içerisinde yayılımı, lenf bezlerine yayılıp yayılmadığı, metastaz varlığı değerlendirilir. Evreler şu şekildedir;
- Birinci evre: Tümör sadece prostat bezi içerisindedir. Rektal muayene sırasında tümör ele gelmeyebilir. İyi huylu prostat büyümesi cerrahisi esnasında ya da PSA yüksekliği nedeniyle yapılan biyopsi neticesinde tespit edilir. Diğer organlara ve lenf bezlerine yayılma görülmez.
- İkinci evre: Tümör prostat içerisinde ilerlemiştir; rektal (makattan) muayene ve MR tanı yöntemi ile tespit edilebilir.
- Üçüncü evre: Tümör, prostat kapsülünün dışına ve sperm kesesi gibi dokulara yayılmıştır. Lenf bezlerine ve diğer organlara yayılım olabilir.
- Dördüncü evre: Tümör, lenf bezlerine, idrar kesesine, kemiklere ve diğer organlara yayılım gösterebilir.
Prostat Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Prostat kanseri teşhisi için özellikle ailesinde prostat kanseri öyküsü bulunanlarda 40 yaşından itibaren ürologlar tarafından yapılan prostat muayenesi ve PSA testi önerilir. Prostat kanserinden şüphelenilen hastalara rutin testlerin yanında, multiparametrik prostat MR’i çektirilir. Kanser şüphesi saptanan bölgeler işaretlenir ve özel bir yazılım sayesinde ultrasona yerleştirilir. Biyopsi yaparken MR ve ultrason görüntülerinin birleşmiş halini görüp, doğru noktadan, doğru hedeften biyopsi yapılır. Bu yönteme Prostat MR Füzyon Biyopsisi denir.
Prostat Kanseri Tedavisi
Prostat kanseri tedavisi evreye göre değişir. Dünya genelinde en çok başvurulan tedavi yöntemi radikal prostatektomi ameliyatıdır. Bu cerrahi teknikle ilgili olarak son yıllardaki bazı gelişmeler yaşanmıştır. Bu cerrahi yöntem robot yardımıyla laparoskopik olarak yapılabilir hale gelmiştir.
Prostat kanseri olan birinin yaşam süresini hastalığı bağlı olarak değerlendirmek çok doğru bir yaklaşım değildir. Bunun nedeni ise hastalığın tedavisinde başarı oranı oldukça yüksektir. Erken tanının mümkün olduğu ve metastaz gerçekleşmemiş hastalarda çok yüksek oranlarda iyileşme söz konusu olabilmektedir. Prostat kanserinin ilk belirtileri idrar atımı ve boşalma sırasında zorluk yaşanması olarak ifade edilmektedir. Damla damla idrar yapılması ya da menide kan görülmesi durumunda ertelemeden bir üroloji uzmanına başvurulması gerekmektedir. Prostat kanseri erken tanı ve nitelikli tedavi yöntemleri ile günümüzde tedavi edilebilmektedir. Başarı şansı yüksek olan tedavi yöntemlerinin tecrübeli hekimler tarafından uygulanması durumunda başarı oranı yüksektir. Bu nedenle kesin öldürücü bir kanser türü olarak ifade edilmemektedir. Prostat kanseri; bezin kapsül dışına ve komşu lenflere yayılmaktadır. Aynı zamanda söz konusu kanser türünün en sık metastaz yeri ise kemiklerdir.Prostat kanseri olan bir kişinin yaşam süresi ne kadardır?
Prostat kanserinin ilk belirtileri nelerdir?
Prostat kanseri öldürücü müdür?
Prostat kanseri ilk nereye yayılır?
