Prostat erkeklerin idrar kesesinin altında bulunan, kestane büyüklüğünde olan salgı bezinin adıdır. Üreme sisteminin bir parçasıdır. Doğuştan bütün erkeklerde bulunur. Temel işlevi semenin vücuttan daha kolay atılmasını sağlayacak sıvı üretmektir. Belirli bir yaştan sonra prostat büyümeye başlar. Prostatın büyümesi normal bir durumdur.
Prostat Hastalıkları Nelerdir?
Prostat hastalıkları çoğunlukla 50 yaş ve üstünde görülmeye başlar. Bu hastalıkların başında iyi huylu prostat büyümesi, prostat iltihaplanması (Prostatit) ve prostat kanseri gelir. Prostat büyümesi normal olan bir süreçtir. Yaşamsal bir tehlikesi yoktur. Ancak yaşam kalitesini bozabilir. Prostat iltihabı bakteri nedenli olan ya da bakteri nedenli olmayan olarak ikiye ayrılır. Diğer adıyla prostatit olan prostat iltihabı genellikle aktif cinsel yaşama sahip genç erkeklerde görülür. Cinsel yolla bulaşıcılığı yoktur. Prostat kanseri prostat bezindeki hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması ile açığa çıkar.
Prostat Kanseri Nedir?
Prostat kanseri oldukça sık görülen bir kanser türüdür. Araştırmalar sonucunda 65 yaş üzeri her 12 erkekten 1’inde görüldüğü tespit edilmiştir. Mesanenin altına yerleşmiş salgı bezinin kapsülü sınırları içerisinde oluşan tümörler; lokalize prostat kanseri olarak tanımlanır. Kanserin ilerlediği durumda kapsül dışındaki dokulara ve lenflere yayılma, diğer komşu ve uzak organlara sıçrama görülebilir.
Prostat Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Prostat kanseri ile iyi huylu prostat büyümesinin belirtileri benzerdir. Eğer; boşalma sırasında ağrı şikayeti, idrar yapamama, idrar yaparken zorluk yaşama, ereksiyon problemleri, sık idrara çıkma, dışkılama sürecinde zorluk yaşama, idrarın damla damla yapılması, idrar ve menide kan görülmesi gibi şikayetler bulunuyorsa mutlaka doktora başvurulması gerekir.
Prostat Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Prostat kanseri nedenleri kesin olarak belirlenmemiştir. Ancak sigara kullanımı, ailede prostat kanseri görülmesi, ileri yaş, hareketsiz yaşam ve sağlıksız beslenme gibi faktörler prostat kanser riskini arttırır.
Prostat Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?
Prostat kanserini tanısını koymak için birden fazla tanı yöntemi bulunur. Belirtilerin görülmesi durumunda üroloji uzmanına başvurulur. Doktor tarafından parmakla makattan muayene sonucunda tümörün varlığı tespit edilebilir. Bir diğer yol olarak ise kan testi yapılarak PSA yüksekliği kontrol edilir. Eğer PSA yüksekse veya parmakla muayene sonucunda anormallik gözlemlenirse prostat biyopsisi yapılması gerekir. Prostat biyopsisi klasik kör örnekleme ya da MR’daki şüpheli alanlara göre hedefe yönelik olarak yapılabilir.
Prostat Kanseri Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Prostat kanser tedavisi hastalığın ilerleme derecesine bağlı olarak değişir. Hafif dereceden belirtileri olan ve bundan yakınmayan kişilerde gözleyerek beklenilebilir. Ancak şikayetler artıyorsa ve orta şiddet derecesinde ise ilaç tedavisi en sık kullanılan yöntemdir. Alfa blokör ilaçlar idrar akımını rahatlatırlar. Ancak prostat boyutlarını küçültmede bir etkileri yoktur.
Alfa Redüktaz İnhibitörleri Nedir?
Alfa redüktaz inhibitörleri ise prostatı küçülterek etki gösterirler. Etkileri uzun süreli kullanımda belli olur. En az 3-6 ay kullanım gerekir. Bitkisel kaynaklı ilaçlar da hastalar tarafından tercih edilebilir ancak etkileri açısında bilimsel veriler yetersizdir.
Hafif Girişimler
Hafif girişimler, yakınmaları fazla olmayan veya yüksek ameliyat riski taşıyan düşkün, kanama riski fazla olanlarda tercih edilir. İlaç tedavisi dışında hastalar girişimsel tedaviler de olabilir. Ancak uzun süreli kullanımda sık sorun çıkarabilirler. İlaç tedavileri yetersiz kaldığında ise cerrahi müdahale gerekir.
Cerrahi Müdahale
Cerrahi müdahale açık ve kapalı olmak üzere iki tip olarak ayrılır. Açık prostat ameliyatı etkinliği en yüksek olan tedavi şeklidir. Komplikasyonları da daha fazladır. Kapalı prostat ameliyatı TURP, BPH tedavisinde en yaygın olarak kullanılan cerrahi yöntemdir. Lazer ameliyatlarında ise Holmium lazerle prostat buharlaştırılır veya kesilerek dışarı alınır.
Prostat olduğumu nasıl anlarım?
İdrar yaparken zorluk yaşamak, işeme süresinin uzun olması, kesik idrar yapma gibi belirtiler sizde prostat olduğunuzun işareti olabilir.
Kimlerde prostat kanseri görülür?
İleri yaşlardaki erkeklerde ve ailesinde daha önce prostat kanseri yaşamış kişilerde görülme olasılığı yüksektir.
Prostat görülme yaşı kaçtır?
Prostat kanseri genel olarak ileri yaş hastalığıdır ama 50-65 yaş aralığındaki kişiler esas riskteki hasta grubunu oluşturur.
Prostat genetik midir?
İyi huylu prostat büyümesinin genetik bir temeli olduğu gösterilmemiştir. Ancak prostat kanserinin ailevi/genetik geçişi söz konusudur.
Prostat hastaları günlük yaşamı kolaylaştırmak için ne yapabilirler?
Prostat hastaları sıvı alımında düzenleme yapmalıdırlar. Alkol ve kafein idrar miktarını artırabileceği için bunları azaltabilir, beslenme düzenlerine dikkat edebilirler.